Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) 2025, được Quốc hội thông qua và chính thức có hiệu lực từ ngày 01/10/2025, áp dụng cho kỳ tính thuế từ năm 2025 trở đi, đã mang đến nhiều thay đổi quan trọng nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, hội nhập quốc tế và thúc đẩy các hoạt động đổi mới sáng tạo, kinh tế xanh. Những sửa đổi này không chỉ mở rộng phạm vi điều chỉnh mà còn điều chỉnh các chính sách ưu đãi thuế, chi phí được trừ và các quy định liên quan nhằm phù hợp với bối cảnh kinh tế – xã hội hiện đại. Dưới đây là 10 điểm mới nổi bật của Luật Thuế TNDN 2025, được trình bày chi tiết và giải thích rõ ràng để hỗ trợ việc hiểu và áp dụng.
1. Đánh thuế mọi thu nhập tại Việt Nam của doanh nghiệp nước ngoài
Luật Thuế TNDN 2025 đã mở rộng phạm vi điều chỉnh để bao quát các doanh nghiệp nước ngoài hoạt động tại Việt Nam, đặc biệt là các tổ chức kinh doanh thông qua nền tảng thương mại điện tử và công nghệ số. Theo điểm d khoản 2 Điều 2, các doanh nghiệp nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam, bao gồm các tổ chức kinh doanh thương mại điện tử hoặc dựa trên nền tảng số, phải nộp thuế TNDN đối với toàn bộ thu nhập chịu thuế phát sinh tại Việt Nam.
Điểm mới đáng chú ý là nguyên tắc xác định thu nhập chịu thuế, được bổ sung tại khoản 3 Điều 3, quy định rằng thu nhập chịu thuế bao gồm mọi khoản thu nhập có nguồn gốc từ Việt Nam, không phụ thuộc vào địa điểm tiến hành kinh doanh. Điều này có nghĩa là các doanh nghiệp nước ngoài, dù không có văn phòng hay cơ sở tại Việt Nam, vẫn phải chịu thuế nếu thu nhập của họ phát sinh từ thị trường Việt Nam, như doanh thu từ dịch vụ số, quảng cáo trực tuyến hoặc bán hàng qua các nền tảng thương mại điện tử. Quy định này nhằm tăng cường quản lý thuế trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ, đồng thời đảm bảo sự công bằng giữa các doanh nghiệp trong và ngoài nước.
2. Giảm thời gian miễn thuế đối với thu nhập từ sản phẩm công nghệ mới
Theo khoản 4 Điều 4, Luật Thuế TNDN 2025 đã điều chỉnh thời gian miễn thuế đối với các khoản thu nhập từ hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, cũng như thu nhập từ bán sản phẩm công nghệ mới lần đầu áp dụng tại Việt Nam hoặc sản phẩm sản xuất thử nghiệm. Cụ thể, thời gian miễn thuế tối đa được giảm từ 5 năm xuống còn 3 năm.
Sự thay đổi này phản ánh mục tiêu khuyến khích các doanh nghiệp đẩy nhanh tiến độ nghiên cứu và ứng dụng công nghệ mới, đồng thời đảm bảo tính bền vững của chính sách thuế. Bằng cách rút ngắn thời gian miễn thuế, Nhà nước có thể cân đối nguồn thu ngân sách trong khi vẫn duy trì động lực cho các hoạt động đổi mới sáng tạo. Các doanh nghiệp cần điều chỉnh kế hoạch tài chính để tận dụng tối đa ưu đãi trong thời gian ngắn hơn này.
3. Mở rộng đối tượng miễn thuế
Luật Thuế TNDN 2025 đã bổ sung một số loại thu nhập mới vào danh sách được miễn thuế tại khoản 10 Điều 4, nhằm hỗ trợ các mục tiêu phát triển bền vững và kinh tế xanh. Cụ thể, hai loại thu nhập mới được miễn thuế bao gồm:
- Thu nhập từ chuyển nhượng tín chỉ các-bon lần đầu sau khi phát hành: Điều này khuyến khích các doanh nghiệp tham gia vào các hoạt động giảm phát thải khí nhà kính và giao dịch tín chỉ các-bon, góp phần vào cam kết của Việt Nam về trung hòa các-bon và giảm thiểu biến đổi khí hậu.
- Thu nhập từ tiền lãi và chuyển nhượng trái phiếu xanh lần đầu sau khi phát hành: Quy định này thúc đẩy thị trường tài chính xanh, khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào các dự án thân thiện với môi trường thông qua phát hành trái phiếu xanh.
Những bổ sung này không chỉ hỗ trợ các doanh nghiệp trong các lĩnh vực xanh mà còn góp phần định hướng nền kinh tế Việt Nam theo hướng phát triển bền vững, phù hợp với các cam kết quốc tế.
4. Bù trừ lỗ từ chuyển nhượng bất động sản vào thu nhập chịu thuế
Theo Điều 7, Luật Thuế TNDN 2025 cho phép doanh nghiệp bù trừ số lỗ từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh (bao gồm chuyển nhượng bất động sản) vào thu nhập chịu thuế từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh khác, trừ các hoạt động đang được hưởng ưu đãi thuế. Trước đây, lỗ từ chuyển nhượng bất động sản chỉ được bù trừ với lãi từ hoạt động sản xuất, kinh doanh, nhưng quy định mới mở rộng phạm vi bù trừ, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp trong việc tối ưu hóa nghĩa vụ thuế.
Tuy nhiên, Luật cũng quy định rằng thu nhập từ các hoạt động chuyển nhượng dự án đầu tư hoặc quyền thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản phải được xác định riêng và không được phép bù trừ lỗ, lãi với các hoạt động khác trong kỳ tính thuế. Điều này nhằm đảm bảo tính minh bạch và kiểm soát chặt chẽ các hoạt động liên quan đến tài nguyên khoáng sản, vốn là lĩnh vực có giá trị kinh tế cao và ảnh hưởng lớn đến ngân sách nhà nước.
5. Sửa đổi quy định về chi phí được trừ
5.1. Bổ sung các khoản chi được trừ
Điều 9 của Luật Thuế TNDN 2025 đã bổ sung một số khoản chi được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế, nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp trong các hoạt động sản xuất, kinh doanh và phát triển bền vững. Các khoản chi mới bao gồm:
- Chi phí cho nhân sự biệt phái: Bao gồm các khoản chi thực tế cho người được biệt phái tham gia quản trị, điều hành, kiểm soát tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt hoặc ngân hàng thương mại được chuyển giao bắt buộc theo quy định của Luật Các tổ chức tín dụng.
- Chi phí chưa tương ứng với doanh thu: Các khoản chi phục vụ sản xuất, kinh doanh nhưng chưa tương ứng với doanh thu phát sinh trong kỳ, theo quy định của Chính phủ.
- Chi phí hỗ trợ công trình công cộng: Các khoản chi hỗ trợ xây dựng công trình công cộng, đồng thời phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
- Chi phí giảm phát thải khí nhà kính: Các khoản chi liên quan đến việc giảm phát thải khí nhà kính, trung hòa các-bon, giảm ô nhiễm môi trường, đồng thời liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh.
- Đóng góp vào quỹ đặc biệt: Các khoản đóng góp vào các quỹ được thành lập theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ và quy định của Chính phủ.
Những bổ sung này không chỉ tạo điều kiện cho doanh nghiệp tối ưu hóa chi phí mà còn khuyến khích các hoạt động có lợi cho cộng đồng và môi trường.
5.2. Thuế GTGT đầu vào không được hoàn thuế
Luật quy định rằng phần thuế giá trị gia tăng (GTGT) đầu vào chưa được khấu trừ hết nhưng không thuộc trường hợp được hoàn thuế sẽ được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế. Tuy nhiên, số thuế GTGT đã được tính vào chi phí được trừ sẽ không được khấu trừ với thuế GTGT đầu ra. Quy định này nhằm đảm bảo tính minh bạch và tránh tình trạng trùng lặp trong việc khấu trừ thuế, đồng thời hỗ trợ các doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc khấu trừ thuế GTGT.
6. Các trường hợp được hưởng thuế suất 15% hoặc 17%
Điều 10 của Luật Thuế TNDN 2025 quy định các mức thuế suất mới, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng như các ngành nghề đặc thù. Cụ thể:
- Doanh nghiệp có tổng doanh thu dưới 3 tỷ đồng/năm: Áp dụng thuế suất 15%.
- Doanh nghiệp có tổng doanh thu từ 3 tỷ đến 50 tỷ đồng/năm: Áp dụng thuế suất 17%.
- Hoạt động tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí: Thuế suất từ 25% đến 50%, tùy thuộc vào vị trí, điều kiện khai thác và trữ lượng mỏ, do Thủ tướng Chính phủ quyết định.
- Hoạt động khai thác tài nguyên quý hiếm: Thuế suất 50%, hoặc 40% nếu mỏ có từ 70% diện tích được giao ở địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn.
- Các trường hợp khác: Áp dụng thuế suất 20%.
So với trước đây, khi hầu hết doanh nghiệp chịu thuế suất 20% (trừ một số trường hợp đặc biệt), quy định mới này mang lại lợi ích đáng kể cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, giúp giảm gánh nặng thuế và tăng khả năng cạnh tranh.
7. Thay đổi ngành nghề được hưởng ưu đãi thuế
Điều 13 của Luật Thuế TNDN 2025 đã điều chỉnh danh mục các ngành nghề được hưởng ưu đãi thuế, nhằm phù hợp với định hướng phát triển kinh tế mới. Cụ thể:
- Loại bỏ ưu đãi thuế: Các dự án sản xuất có quy mô vốn đầu tư tối thiểu 6.000 tỷ đồng và các dự án đầu tư tại khu công nghiệp không còn được hưởng ưu đãi thuế.
- Bổ sung ngành nghề mới: Các dự án thuộc đối tượng áp dụng ưu đãi, hỗ trợ đầu tư đặc biệt theo khoản 2 Điều 20 Luật Đầu tư 2020; các dự án đầu tư kinh doanh cơ sở kỹ thuật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, cơ sở ươm tạo doanh nghiệp nhỏ và vừa, và khu làm việc chung hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo theo Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Những thay đổi này phản ánh sự chuyển hướng của chính sách thuế sang việc ưu tiên các lĩnh vực có giá trị gia tăng cao và hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp.
8. Ưu đãi thuế cho khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao
Luật Thuế TNDN 2025 bổ sung khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao vào danh sách các địa bàn được hưởng ưu đãi thuế, cùng với các khu công nghệ cao, khu kinh tế và khu công nghệ số tập trung. Quy định này nhằm khuyến khích đầu tư vào nông nghiệp hiện đại, ứng dụng công nghệ cao, góp phần vào quá trình chuyển đổi số và phát triển bền vững trong lĩnh vực nông nghiệp, một trong những trụ cột của nền kinh tế Việt Nam.
9. Điều chỉnh ưu đãi thuế cho dự án sản xuất lắp ráp ô tô
Theo khoản 4 Điều 13, các dự án đầu tư mới sản xuất lắp ráp ô tô được hưởng thuế suất ưu đãi 17% trong 10 năm, thay vì mức 10% trong 15 năm như trước đây. Sự điều chỉnh này nhằm cân đối giữa việc khuyến khích đầu tư vào ngành công nghiệp ô tô và đảm bảo nguồn thu ngân sách nhà nước, đồng thời phản ánh sự thay đổi trong chiến lược phát triển ngành công nghiệp này.
10. Ưu đãi thuế cho dự án hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa
Luật bổ sung ưu đãi thuế suất 17% trong 10 năm cho các dự án đầu tư kinh doanh cơ sở kỹ thuật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, cơ sở ươm tạo doanh nghiệp nhỏ và vừa, và khu làm việc chung hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo theo Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa. Quy định này nhằm thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa phát triển, từ đó đóng góp vào sự tăng trưởng kinh tế bền vững.
Trên đây là thông tin mà Mys Law cung cấp. Mọi thắc mắc liên quan đến nội dung bài viết xin vui lòng liên hệ 0969.361.319 hoặc email: [email protected] để được giải đáp.
Trân trọng!
Người biên tập: Nguyễn Thị Trà My