Hiện nay, theo quy định của pháp luật, việc sang tên nhà đất cho người thân có thể thực hiện thông qua hai phương thức chính là chuyển nhượng hoặc tặng cho quyền sử dụng đất. Mỗi phương thức đều có đặc điểm riêng và kéo theo các khoản chi phí khác nhau. Vì vậy, để tối ưu hóa chi phí, cần xem xét kỹ lưỡng các quy định hiện hành và lựa chọn phương thức phù hợp.
Theo khoản 1 Điều 45 Luật Đất đai 2024, điều kiện chung để thực hiện việc chuyển nhượng hoặc tặng cho quyền sử dụng đất bao gồm: đất phải có Giấy chứng nhận quyền sử dụng hợp lệ, không có tranh chấp, không bị kê biên để bảo đảm thi hành án, còn thời hạn sử dụng và không thuộc trường hợp bị áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời. Đáp ứng các điều kiện này là bước đầu tiên để thực hiện việc sang tên một cách hợp pháp.
Kể từ ngày 1/8/2024, hợp đồng chuyển nhượng hoặc hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất bắt buộc phải được công chứng hoặc chứng thực theo quy định tại điểm a khoản 3 Điều 27 Luật Đất đai 2024. Việc này nhằm đảm bảo tính pháp lý của giao dịch và tránh các tranh chấp phát sinh sau này.
Hồ sơ để thực hiện thủ tục sang tên bao gồm các giấy tờ cơ bản như hợp đồng chuyển nhượng hoặc tặng cho đã được công chứng, giấy tờ tùy thân của các bên (Căn cước công dân gắn chip hoặc Chứng minh nhân dân), giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đơn đăng ký biến động đất đai, tờ khai thuế thu nhập cá nhân, tờ khai lệ phí trước bạ và một số giấy tờ khác tùy theo yêu cầu cụ thể của cơ quan đăng ký đất đai.
Về nghĩa vụ thuế và lệ phí, việc lựa chọn hình thức chuyển nhượng hay tặng cho sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí mà các bên phải bỏ ra. Theo điểm a, điểm d khoản 1 Điều 3 Thông tư 111/2013/TT-BTC, nếu người nhận nhà đất thuộc một trong các mối quan hệ như vợ chồng, cha mẹ với con cái, ông bà với cháu, anh chị em ruột thì sẽ được miễn thuế thu nhập cá nhân dù thực hiện theo hình thức chuyển nhượng hay tặng cho. Tuy nhiên, đối với các trường hợp không thuộc diện miễn thuế, mức thuế thu nhập cá nhân áp dụng có sự khác biệt: khi chuyển nhượng, thuế thu nhập cá nhân được tính là 2% trên giá trị chuyển nhượng, trong khi đó, đối với trường hợp tặng cho, mức thuế này là 10% trên phần giá trị tài sản vượt quá 10 triệu đồng, theo quy định tại Điều 16 Thông tư 111/2013/TT-BTC.
Ngoài thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ cũng là một yếu tố cần cân nhắc. Theo khoản 10 Điều 10 Nghị định 10/2022/NĐ-CP, việc tặng cho nhà đất giữa các thành viên trong gia đình theo diện miễn thuế cũng được miễn lệ phí trước bạ. Ngược lại, nếu thực hiện theo phương thức chuyển nhượng, lệ phí trước bạ được tính bằng 0,5% giá trị tài sản.
Như vậy, để giảm thiểu chi phí khi sang tên nhà đất cho người thân, phương án tối ưu là thực hiện theo hình thức tặng cho nếu có thể chứng minh quan hệ gia đình thuộc diện miễn thuế. Trong trường hợp không đủ điều kiện miễn thuế, cần tính toán cụ thể mức thuế phải nộp theo từng phương thức để đưa ra quyết định phù hợp nhất.
Trên đây là thông tin mà Mys Law cung cấp. Mọi thắc mắc liên quan đến nội dung bài viết xin vui lòng liên hệ 0969.361.319 hoặc email: [email protected] để được giải đáp.
Trân trọng!
Người biên tập: Nguyễn Anh Quân