Thủ tục đăng ký, đăng ký lại, điều chỉnh đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện và cấp sổ BHXH là một quy trình hành chính quan trọng, giúp người dân tham gia BHXH tự nguyện một cách thuận tiện và đúng quy định. Bài viết này hướng dẫn chi tiết các bước thực hiện, thành phần hồ sơ và căn cứ pháp lý liên quan.

Trình tự thực hiện

Quy trình đăng ký BHXH tự nguyện được thực hiện qua bốn bước chính. Đầu tiên, người tham gia chuẩn bị và nộp hồ sơ. Hồ sơ có thể được nộp trực tiếp tại cơ quan BHXH, qua tổ chức dịch vụ được ủy quyền hoặc trực tuyến trên Cổng Dịch vụ công quốc gia hoặc Cổng Dịch vụ công BHXH Việt Nam. Đối với trường hợp yêu cầu hoàn trả tiền đã đóng, người tham gia cần bổ sung thêm các giấy tờ như sổ BHXH hoặc giấy chứng tử (nếu có). Tổ chức dịch vụ thu nhận hồ sơ, lập danh sách người tham gia và nộp cho cơ quan BHXH.

Bước thứ hai, người tham gia đóng tiền theo phương thức đã đăng ký, có thể nộp tiền mặt trực tiếp tại cơ quan BHXH, tổ chức dịch vụ, hoặc qua tài khoản ngân hàng và hệ thống tiện ích thông minh. Tổ chức dịch vụ thu tiền từ người tham gia, cấp biên lai và nộp toàn bộ số tiền đã thu cho cơ quan BHXH hàng ngày.

Ở bước thứ ba, cơ quan BHXH tiếp nhận và xử lý hồ sơ theo quy định trong thời hạn 5 ngày làm việc. Cuối cùng, người tham gia nhận kết quả, bao gồm sổ BHXH, quyết định hoàn trả (nếu có) và tiền hoàn trả theo hình thức đã chọn, như nhận trực tiếp từ cơ quan BHXH, tổ chức dịch vụ hoặc qua các phương thức khác.

Thành phần hồ sơ

Hồ sơ đăng ký BHXH tự nguyện bao gồm các giấy tờ bắt buộc. Đối với người tham gia nộp trực tiếp hoặc qua tổ chức dịch vụ, cần chuẩn bị Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT (Mẫu TK1-TS). Nếu nộp qua Cổng Dịch vụ công, sử dụng Tờ khai điện tử (Mẫu 02-TK). Trường hợp yêu cầu hoàn trả, hồ sơ bổ sung thêm sổ BHXH và giấy chứng tử (nếu liên quan). Tổ chức dịch vụ cần nộp Danh sách người tham gia (Mẫu D05-TS) và Giấy thanh toán thù lao (Mẫu C66a-HD). Mỗi loại hồ sơ yêu cầu một bản chính, riêng trường hợp hoàn trả cần thêm một bản sao giấy chứng tử.

Cách thức thực hiện

Người tham gia có thể lựa chọn nộp hồ sơ qua nhiều hình thức linh hoạt, bao gồm nộp trực tiếp tại Bộ phận Một cửa của cơ quan BHXH, qua dịch vụ bưu chính, hoặc trực tuyến trên các cổng dịch vụ công. Việc đóng tiền cũng đa dạng, từ nộp tiền mặt tại cơ quan BHXH hoặc tổ chức dịch vụ đến thanh toán qua tài khoản ngân hàng hoặc hệ thống tiện ích thông minh. Kết quả được trả theo phương thức người tham gia đã đăng ký, đảm bảo sự thuận tiện và minh bạch.

Đối tượng và cơ quan thực hiện

Thủ tục này áp dụng cho công dân Việt Nam, người Việt Nam định cư ở nước ngoài và các tổ chức không phải doanh nghiệp hoặc hợp tác xã. Cơ quan thực hiện là BHXH cấp huyện và cấp tỉnh, đảm bảo xử lý hồ sơ nhanh chóng và đúng quy định.

Kết quả và thời hạn

Kết quả của thủ tục bao gồm sổ BHXH và quyết định hoàn trả kèm tiền hoàn trả nếu có. Thời gian xử lý tối đa là 5 ngày làm việc kể từ khi cơ quan BHXH nhận đủ hồ sơ hợp lệ.

Căn cứ pháp lý

Thủ tục được thực hiện dựa trên các văn bản pháp luật, bao gồm Luật BHXH số 58/2014/QH13, Nghị định 134/2015/NĐ-CP, Thông tư 01/2016/TT-BLĐTBXH, Thông tư 102/2018/TT-BTC, Nghị định 104/2022/NĐ-CP, và các quyết định của BHXH Việt Nam như Quyết định 595/QĐ-BHXH, 888/QĐ-BHXH, 838/QĐ-BHXH, 505/QĐ-BHXH, 490/QĐ-BHXH, 948/QĐ-BHXH. Các văn bản này quy định chi tiết về quy trình thu BHXH, quản lý sổ BHXH và giao dịch điện tử, đảm bảo tính minh bạch và thống nhất trong thực hiện.

Quy trình đăng ký BHXH tự nguyện được thiết kế linh hoạt, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tham gia và hưởng quyền lợi BHXH. Người tham gia cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ và tuân thủ các bước để đảm bảo thủ tục được xử lý nhanh chóng, đúng quy định.

Trên đây là thông tin mà Mys Law cung cấp. Mọi thắc mắc liên quan đến nội dung bài viết xin vui lòng liên hệ 0969.361.319 hoặc email: [email protected] để được giải đáp.

Trân trọng!

Người biên tập: Phạm Huỳnh Thanh Bảo