Hiện nay, việc sử dụng người nổi tiếng để quảng cáo sản phẩm, dịch vụ đang trở thành xu hướng phổ biến tại Việt Nam. Nhờ sức ảnh hưởng lớn, người nổi tiếng có thể giúp doanh nghiệp đưa sản phẩm đến gần hơn với người tiêu dùng. Tuy nhiên, nếu sản phẩm được quảng cáo là hàng giả hoặc không đúng với thông tin được cung cấp, người nổi tiếng có thể phải đối mặt với những hậu quả pháp lý nghiêm trọng. Vậy, theo quy định pháp luật Việt Nam, người nổi tiếng quảng cáo hàng giả sẽ bị xử phạt như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.

Quảng cáo là gì và những hành vi bị cấm trong quảng cáo

Theo Điều 2 Luật Quảng cáo 2012, quảng cáo là hoạt động nhằm giới thiệu sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đến người tiêu dùng thông qua các phương tiện như truyền hình, báo chí, mạng xã hội hoặc thông qua bên thứ ba, chẳng hạn như người nổi tiếng, các tổ chức truyền thông. Đây là cách thức phổ biến để doanh nghiệp tăng cường nhận diện thương hiệu và tiếp cận khách hàng.

Tuy nhiên, để đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng và tính công bằng trong kinh doanh, Điều 8 Luật Quảng cáo 2012 đã quy định rõ một số hành vi bị cấm trong hoạt động quảng cáo, bao gồm:

  • Quảng cáo các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ bị cấm theo quy định pháp luật.
  • Quảng cáo thiếu thẩm mỹ, trái với truyền thống lịch sử, văn hóa, đạo đức, thuần phong mỹ tục Việt Nam, hoặc gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, an toàn, sự phát triển của trẻ em.
  • Quảng cáo không đúng sự thật hoặc gây nhầm lẫn về các yếu tố như số lượng, chất lượng, giá cả, công dụng, kiểu dáng, bao bì, nhãn hiệu, xuất xứ, chủng loại của sản phẩm.
  • Sử dụng các từ ngữ như “nhất”, “duy nhất”, “tốt nhất”, “số một” hoặc các từ ngữ tương tự mà không tuân thủ quy định pháp luật.

Những quy định này nhằm đảm bảo rằng các hoạt động quảng cáo không chỉ mang tính thương mại mà còn phải tuân thủ các giá trị đạo đức và pháp lý, tránh gây thiệt hại cho người tiêu dùng.

Trách nhiệm của người nổi tiếng khi quảng cáo

Người nổi tiếng, với sức ảnh hưởng lớn trên các nền tảng truyền thông và mạng xã hội, thường được các doanh nghiệp lựa chọn để quảng cáo sản phẩm, dịch vụ. Tuy nhiên, theo Điều 22 Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023, người nổi tiếng khi tham gia quảng cáo phải chịu trách nhiệm liên đới về việc cung cấp thông tin chính xác, đầy đủ và trung thực đến người tiêu dùng. Điều này có nghĩa là họ không chỉ đơn thuần là người truyền tải thông điệp mà còn phải đảm bảo rằng thông tin quảng cáo không gây hiểu lầm hoặc sai lệch.

Cụ thể, khi quảng cáo, người nổi tiếng cần kiểm tra kỹ lưỡng các thông tin liên quan đến sản phẩm, bao gồm chất lượng, nguồn gốc, công dụng và các đặc điểm khác. Nếu sản phẩm được quảng cáo bị xác định là hàng giả, hàng nhái hoặc không đúng như mô tả, người nổi tiếng có thể phải chịu trách nhiệm pháp lý, trừ khi họ chứng minh được rằng mình đã thực hiện đầy đủ các biện pháp kiểm tra và không biết sản phẩm là hàng giả.

Mức xử phạt khi quảng cáo hàng giả

Việc quảng cáo hàng giả hoặc gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng có thể dẫn đến các hình thức xử phạt nghiêm khắc, bao gồm cả xử phạt hành chính và truy cứu trách nhiệm hình sự. Cụ thể:

1. Xử phạt hành chính

Theo khoản 5 Điều 34 Nghị định 38/2021/NĐ-CP, nếu người nổi tiếng quảng cáo không đúng hoặc gây nhầm lẫn về các yếu tố như khả năng kinh doanh, số lượng, chất lượng, giá cả, công dụng, kiểu dáng, bao bì, nhãn hiệu, xuất xứ, chủng loại, phương thức phục vụ hoặc thời hạn bảo hành của sản phẩm, họ có thể bị:

  • Phạt tiền từ 60 đến 80 triệu đồng.

Hình phạt này áp dụng khi thông tin quảng cáo không đúng sự thật, gây thiệt hại cho người tiêu dùng hoặc làm ảnh hưởng đến uy tín của doanh nghiệp. Đây là mức phạt nhằm răn đe và nhắc nhở người nổi tiếng cần cẩn trọng hơn trong việc kiểm tra thông tin trước khi quảng cáo.

2. Truy cứu trách nhiệm hình sự

Trong trường hợp nghiêm trọng hơn, người nổi tiếng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), cụ thể:

  • Tội quảng cáo gian dối (Điều 197): Nếu người nổi tiếng cố ý quảng cáo không đúng sự thật về hàng hóa, dịch vụ, họ có thể bị:
    • Phạt tiền lên đến 100 triệu đồng hoặc phạt tù cao nhất lên đến 5 năm.
    • Hình phạt này áp dụng khi người vi phạm đã bị xử phạt hành chính về hành vi này, hoặc đã bị kết án về tội quảng cáo gian dối nhưng chưa được xóa án tích mà vẫn tiếp tục vi phạm.
  • Tội sản xuất, buôn bán hàng giả (Điều 192, 193, 194): Nếu người nổi tiếng biết rõ sản phẩm là hàng giả mà vẫn cố tình tham gia quảng cáo, họ có thể bị coi là đồng phạm trong các tội liên quan đến sản xuất, buôn bán hàng giả. Mức phạt tù có thể lên đến 7 năm hoặc cao hơn, tùy thuộc vào tính chất và mức độ nghiêm trọng của hành vi.

3. Miễn trách nhiệm trong một số trường hợp

Tuy nhiên, người nổi tiếng có thể được miễn trách nhiệm nếu chứng minh được rằng họ đã thực hiện đầy đủ các biện pháp cần thiết để kiểm tra tính chính xác của thông tin sản phẩm và không biết, cũng như không có cơ sở để biết sản phẩm là hàng giả. Ví dụ, họ có thể cung cấp bằng chứng về việc đã yêu cầu doanh nghiệp cung cấp giấy tờ chứng minh nguồn gốc, chất lượng sản phẩm hoặc đã tham khảo ý kiến từ các chuyên gia trước khi quảng cáo.

Lời khuyên cho người nổi tiếng khi tham gia quảng cáo

Để tránh các rủi ro pháp lý, người nổi tiếng cần lưu ý một số điểm sau khi tham gia quảng cáo:

  1. Kiểm tra kỹ thông tin sản phẩm: Trước khi đồng ý quảng cáo, cần yêu cầu doanh nghiệp cung cấp đầy đủ giấy tờ chứng minh nguồn gốc, chất lượng, và các thông tin liên quan đến sản phẩm. Điều này giúp giảm thiểu nguy cơ quảng cáo hàng giả hoặc sai sự thật.
  2. Hợp đồng rõ ràng: Ký kết hợp đồng quảng cáo với các điều khoản cụ thể, bao gồm cam kết của doanh nghiệp về tính trung thực của thông tin sản phẩm. Điều này có thể là căn cứ để bảo vệ người nổi tiếng trong trường hợp xảy ra tranh chấp.
  3. Tư vấn pháp lý: Tham khảo ý kiến của luật sư hoặc chuyên gia pháp lý trước khi thực hiện các chiến dịch quảng cáo lớn, đặc biệt với các sản phẩm có nguy cơ cao như thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, hoặc dược phẩm.
  4. Tránh sử dụng ngôn từ phóng đại: Hạn chế sử dụng các từ ngữ như “tốt nhất”, “duy nhất” hoặc các cụm từ có thể gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng, trừ khi có bằng chứng rõ ràng và được pháp luật cho phép.

Trên đây là thông tin mà Mys Law cung cấp. Mọi thắc mắc liên quan đến nội dung bài viết xin vui lòng liên hệ 0969.361.319 hoặc email: [email protected] để được giải đáp.

Trân trọng!

Người biên tập: Nguyễn Thị Trà My