Từ ngày 05/11/2025, Nghị định 288/2025/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý tàu bay không người lái và các phương tiện bay khác chính thức có hiệu lực. Nghị định này thay thế các quy định cũ, nhằm nâng cao an toàn hàng không và phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế. Tàu bay không người lái, thường gọi là flycam, được quản lý chặt chẽ hơn, tập trung vào đăng ký thiết bị và điều kiện đối với người điều khiển. Việc ban hành nghị định này giúp giảm thiểu rủi ro tai nạn, đặc biệt trong bối cảnh flycam ngày càng phổ biến trong các hoạt động dân sự như quay phim, khảo sát hoặc giải trí.

Yêu cầu đăng ký flycam

Theo Điều 19 của Nghị định 288/2025/NĐ-CP, flycam chỉ được phép khai thác khi đã có Giấy chứng nhận đăng ký hoặc Giấy chứng nhận đăng ký tạm thời còn hiệu lực. Quy định này đảm bảo mọi thiết bị đều được kiểm soát nguồn gốc và tình trạng kỹ thuật trước khi sử dụng. Người sử dụng cần thực hiện thủ tục đăng ký tại cơ quan có thẩm quyền, thường là Bộ Quốc phòng hoặc các đơn vị liên quan, để tránh vi phạm pháp luật. Việc này không chỉ giúp truy xuất trách nhiệm mà còn hỗ trợ quản lý không phận hiệu quả hơn, đặc biệt ở các khu vực đông dân cư.

Điều kiện cơ bản đối với người điều khiển flycam

Người điều khiển flycam phải đáp ứng các điều kiện tối thiểu để đảm bảo an toàn. Cụ thể, cá nhân phải từ đủ 18 tuổi trở lên, nhằm đảm bảo sự trưởng thành và trách nhiệm trong việc vận hành thiết bị bay. Ngoài ra, trong máu hoặc hơi thở không được phép có nồng độ cồn, ma túy hoặc các chất kích thích bị cấm. Quy định này tương tự như các luật về giao thông, nhằm ngăn chặn tình trạng mất kiểm soát do ảnh hưởng của chất gây nghiện, từ đó giảm nguy cơ tai nạn gây hại cho người khác hoặc tài sản.

Giấy phép điều khiển bay theo trọng lượng và loại hình

Nghị định 288/2025/NĐ-CP phân loại giấy phép điều khiển bay thành hai hạng để phù hợp với mức độ phức tạp của flycam. Đối với flycam có trọng lượng từ 0,25 kg trở lên, người điều khiển phải có Giấy phép điều khiển bay bằng trực quan (Hạng A). Còn với flycam từ 2 kg trở lên hoặc hoạt động bay ngoài tầm nhìn, yêu cầu cao hơn là Giấy phép điều khiển bay bằng thiết bị (Hạng B), do Bộ Quốc phòng cấp hoặc chứng chỉ quốc tế được Bộ Quốc phòng công nhận. Việc phân hạng này giúp đảm bảo người điều khiển có kỹ năng phù hợp, giảm rủi ro va chạm hoặc mất kiểm soát, đặc biệt trong các hoạt động chuyên nghiệp như quay phim thương mại.

Quy định khi điều khiển nhiều flycam cùng lúc

Trong trường hợp điều khiển nhiều flycam đồng thời, người sử dụng phải chứng minh công nghệ điều khiển đảm bảo an toàn bay, chẳng hạn như bay đội hình, xếp chữ hoặc trình diễn ánh sáng. Toàn bộ kế hoạch phải được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt trước khi thực hiện. Quy định này nhằm tránh tình trạng hỗn loạn không phận, đặc biệt ở các sự kiện lớn, và nhấn mạnh vai trò của công nghệ tiên tiến trong việc duy trì an toàn. Nếu không tuân thủ, có thể dẫn đến phạt hành chính hoặc đình chỉ hoạt động.

Điều kiện dành cho người nước ngoài

Người nước ngoài muốn điều khiển flycam tại Việt Nam phải có tổ chức hoặc cá nhân Việt Nam bảo lãnh, đồng thời đáp ứng đầy đủ các điều kiện nêu trên, bao gồm tuổi tác, sức khỏe và giấy phép. Việc yêu cầu bảo lãnh giúp đảm bảo trách nhiệm pháp lý và hỗ trợ giám sát, tránh lạm dụng thiết bị bay cho mục đích không chính đáng. Đây là biện pháp bảo vệ an ninh quốc gia, phù hợp với các quy định quốc tế về hàng không dân dụng.

So sánh với quy định cũ và lợi ích của nghị định mới

So với Nghị định số 36/2008/NĐ-CP trước đây, Nghị định 288/2025/NĐ-CP bổ sung hai cấp độ giấy phép (Hạng A và Hạng B), đồng thời xác định rõ ngưỡng trọng lượng 0,25 kg và 2 kg. Những thay đổi này giúp Việt Nam đồng bộ hóa với tiêu chuẩn quốc tế về an toàn tàu bay không người lái (UAV), như các quy định của Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO). Lợi ích lớn nhất là nâng cao nhận thức cộng đồng về an toàn, giảm tai nạn không đáng có và thúc đẩy ứng dụng công nghệ flycam một cách bền vững.

Trường hợp miễn cấp phép cho flycam nhỏ

Theo khoản 1 điểm b Điều 21 của Nghị định 288/2025/NĐ-CP, flycam phục vụ vui chơi, giải trí với trọng lượng cất cánh dưới 0,25 kg và hoạt động ngoài khu vực cấm bay hoặc hạn chế bay sẽ được miễn cấp phép bay. Tuy nhiên, người sử dụng vẫn phải thông báo cho cơ quan quân sự hoặc công an địa phương trước khi hoạt động. Quy định này tạo điều kiện thuận lợi cho người dùng cá nhân, nhưng vẫn duy trì sự giám sát để tránh ảnh hưởng đến an ninh hàng không. Đây là sự cân bằng giữa tự do sử dụng và trách nhiệm cộng đồng, khuyến khích flycam nhỏ được dùng an toàn trong các hoạt động giải trí hàng ngày.

Trên đây là thông tin mà Mys Law cung cấp. Mọi thắc mắc liên quan đến nội dung bài viết xin vui lòng liên hệ 0969.361.319 hoặc email: [email protected] để được giải đáp.

Trân trọng!

Người biên tập: Nguyễn Thị Trà My