Số căn cước công dân (CCCD), hay còn gọi là số định danh cá nhân, đóng vai trò quan trọng trong đời sống của mỗi công dân Việt Nam. Không chỉ là một dãy số định danh, số CCCD còn được sử dụng làm mã số thuế và mã số bảo hiểm xã hội, giúp đơn giản hóa thủ tục hành chính, đồng bộ dữ liệu và tạo thuận lợi cho người dân cũng như doanh nghiệp. Dưới đây là phân tích chi tiết về 3 vai trò của số CCCD, dựa trên các văn bản pháp lý hiện hành.

1. Số căn cước công dân là mã định danh cá nhân

Theo Điều 12 Luật Căn cước 2023 (số 26/2023/QH15), số định danh cá nhân của công dân Việt Nam được quy định như sau:

  • Số định danh cá nhân là dãy số tự nhiên gồm 12 chữ số, được Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư xác lập cho mỗi công dân Việt Nam.
  • Số này do Bộ Công an thống nhất quản lý trên toàn quốc, đảm bảo mỗi công dân chỉ có một số định danh duy nhất, không trùng lặp với bất kỳ ai khác.
  • Số định danh cá nhân được sử dụng để:
    • Cấp thẻ căn cước.
    • Truy xuất thông tin công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, các cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành, trung tâm dữ liệu quốc gia, cổng dịch vụ công và hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính.

Theo Điều 11 Nghị định 70/2024/NĐ-CP, mỗi công dân Việt Nam khi được thu thập thông tin vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư sẽ được cơ quan quản lý căn cước của Bộ Công an cấp một số định danh cá nhân duy nhất. Điều này đảm bảo tính chính xác, minh bạch và thống nhất trong quản lý thông tin công dân trên toàn quốc.

Số định danh cá nhân không chỉ là một mã số mà còn là công cụ quan trọng giúp liên kết thông tin giữa các cơ quan, tổ chức, từ đó giảm thiểu thủ tục hành chính phức tạp, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và tạo thuận lợi cho người dân trong các giao dịch hàng ngày.

2. Số căn cước công dân là mã số thuế từ ngày 01/7/2025

Theo khoản 2 Điều 38 Thông tư 86/2024/TT-BTC, từ ngày 01/7/2025, số định danh cá nhân (tức số CCCD) sẽ chính thức thay thế mã số thuế cho cá nhân, hộ gia đình và hộ kinh doanh. Cụ thể:

  • Trước ngày 01/7/2025, các mã số thuế do cơ quan thuế cấp vẫn được sử dụng.
  • Từ ngày 01/7/2025, số định danh cá nhân sẽ được sử dụng thay cho mã số thuế trong tất cả giao dịch liên quan đến thuế, bao gồm:
    • Kê khai thu nhập cá nhân.
    • Nộp thuế.
    • Tra cứu thông tin và hồ sơ thuế.
    • Điều chỉnh, bổ sung nghĩa vụ thuế phát sinh.
    • Quản lý thông tin đăng ký giảm trừ người phụ thuộc.

Theo hướng dẫn của Cục Thuế, đối với những cá nhân đã được cấp mã số thuế trước ngày 01/7/2025, nếu thông tin đã khớp với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ quan thuế sẽ tự động chuyển đổi sang sử dụng số định danh cá nhân mà không yêu cầu người dân thực hiện thêm thủ tục hành chính. Điều này giúp tiết kiệm thời gian và công sức cho người nộp thuế.

Lợi ích của việc sử dụng số CCCD làm mã số thuế:

  • Đối với cá nhân: Chỉ cần ghi nhớ và sử dụng một dãy số duy nhất (số CCCD) thay vì quản lý nhiều mã số khác nhau. Điều này giúp đơn giản hóa việc kê khai thuế, tra cứu thông tin và thực hiện nghĩa vụ thuế.
  • Đối với doanh nghiệp: Giúp đơn giản hóa quy trình đăng ký thuế cho người lao động, giảm thiểu sai sót trong kê khai thuế thu nhập cá nhân và tiết kiệm thời gian đối chiếu dữ liệu.
  • Đối với cơ quan quản lý: Đồng bộ hóa dữ liệu giữa các hệ thống, nâng cao hiệu quả quản lý thuế và giảm thiểu gian lận.

Việc chuyển đổi này là bước tiến quan trọng trong hiện đại hóa hệ thống quản lý thuế, phù hợp với xu hướng số hóa và tích hợp dữ liệu quốc gia.

3. Số căn cước công dân là mã số bảo hiểm xã hội từ ngày 01/8/2025

Theo Công văn 1804/BHXH-QLT, từ ngày 01/8/2025, số định danh cá nhân (số CCCD) sẽ chính thức thay thế mã số bảo hiểm xã hội (BHXH) cho người tham gia bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế. Mục tiêu của việc này bao gồm:

  • Thống nhất quản lý dữ liệu: Sử dụng số định danh cá nhân để quản lý thông tin người tham gia BHXH, đảm bảo tính liên thông và đồng bộ giữa các cơ quan.
  • Tăng cường hiệu quả quản lý: Liên kết dữ liệu giữa các cơ quan nhà nước, nâng cao hiệu quả trong quản lý và giải quyết thủ tục hành chính liên quan đến BHXH.
  • Tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp: Giảm sự phức tạp khi phải sử dụng nhiều mã số khác nhau, giúp người dân dễ dàng tra cứu và quản lý quyền lợi BHXH, BHYT.

Lợi ích cụ thể:

  • Đối với người dân: Chỉ cần sử dụng một số CCCD duy nhất để tham gia, tra cứu và quản lý quyền lợi liên quan đến BHXH, BHYT, thay vì ghi nhớ mã số BHXH riêng biệt.
  • Đối với doanh nghiệp: Đơn giản hóa việc đăng ký và quản lý BHXH cho người lao động, giảm thiểu sai sót trong kê khai và nộp BHXH.
  • Đối với cơ quan BHXH: Đồng bộ dữ liệu với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, giúp quản lý thông tin người tham gia chính xác và hiệu quả hơn.

Việc sử dụng số CCCD làm mã số BHXH là một bước tiến trong hiện đại hóa hệ thống BHXH, góp phần xây dựng hệ thống quản lý thông tin đồng bộ, minh bạch và thân thiện với người dùng.

Trên đây là thông tin mà Mys Law cung cấp. Mọi thắc mắc liên quan đến nội dung bài viết xin vui lòng liên hệ 0969.361.319 hoặc email: [email protected] để được giải đáp.

Trân trọng!

Người biên tập: Nguyễn Thị Trà My