1. Ma tuý là gì?
Ma túy là chất hóa học tác động tiêu cực đến tinh thần và sức khỏe con người. Chúng gây rối loạn chức năng cơ thể, suy nhược toàn thân và giảm dần nhận thức trí tuệ. Khoản 1 Điều 2 Luật Phòng, chống ma túy 2021 quy định ma túy là chất gây nghiện, hướng thần. Sử dụng thường xuyên, lâu dài sẽ dẫn đến nghiện và lệ thuộc ma túy. Hiện nay, ma túy được phân loại theo nguồn gốc thành ba nhóm chính:
- Ma túy tự nhiên: Là các chất có sẵn trong tự nhiên, như cần sa, thuốc phiện, coca,…
- Ma túy bán tổng hợp: Là sản phẩm pha trộn giữa tự nhiên và hóa học, như morphin, heroin,…
- Ma túy tổng hợp: Là chất tổng hợp hoàn toàn từ hóa học, như ma túy đá, ecstasy, methamphetamin,…
Nhìn chung, ma túy gây thay đổi tâm sinh lý khi sử dụng. Nghiện ma túy gây nhiễm độc, rối loạn tâm thần và suy giảm sức lao động. Người nghiện thường dễ kích động, mất kiểm soát hành vi, gây nguy hiểm cho xã hội.
2. Vận chuyển ma tuý bị xử lý như thế nào?
Căn cứ theo quy định tại Điều 250 Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi bởi khoản 67 Điều 1 Luật Sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 quy định về tội vận chuyển trái phép chất ma túy như sau:
Tội vận chuyển trái phép chất ma túy
- Người nào vận chuyển trái phép chất ma túy mà không nhằm mục đích sản xuất, mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
- a) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi quy định tại Điều này hoặc đã bị kết án về tội này hoặc một trong các tội quy định tại các điều 248, 249, 251 và 252 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
- b) Nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa hoặc cao côca có khối lượng từ 01 gam đến dưới 500 gam;
- c) Heroine, Cocaine, Methamphetamine, Amphetamine, MDMA hoặc XLR-11 có khối lượng từ 0,1 gam đến dưới 05 gam;
- d) Lá cây côca; lá khát (lá cây Catha edulis); lá, rễ, thân, cành, hoa, quả của cây cần sa hoặc bộ phận của cây khác có chứa chất ma túy do Chính phủ quy định có khối lượng từ 01 kilôgam đến dưới 10 kilôgam;
đ) Quả thuốc phiện khô có khối lượng từ 05 kilôgam đến dưới 50 kilôgam;
- e) Quả thuốc phiện tươi có khối lượng từ 01 kilôgam đến dưới 10 kilôgam;
- g) Các chất ma túy khác ở thể rắn có khối lượng từ 01 gam đến dưới 20 gam;
- h) Các chất ma túy khác ở thể lỏng có thể tích từ 10 mililít đến dưới 100 mililít;
- i) Có 02 chất ma túy trở lên mà tổng khối lượng hoặc thể tích của các chất đó tương đương với khối lượng hoặc thể tích chất ma túy quy định tại một trong các điểm từ điểm b đến điểm h khoản này.
- Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
- a) Có tổ chức;
- b) Phạm tội 02 lần trở lên;
- c) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;
- d) Lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức;
đ) Sử dụng người dưới 16 tuổi vào việc phạm tội;
- e) Qua biên giới;
- g) Nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa hoặc cao côca có khối lượng từ 500 gam đến dưới 01 kilôgam;
- h) Heroine, Cocaine, Methamphetamine, Amphetamine, MDMA hoặc XLR-11 có khối lượng từ 05 gam đến dưới 30 gam;
- i) Lá cây côca; lá khát (lá cây Catha edulis); lá, rễ, thân, cành, hoa, quả của cây cần sa hoặc bộ phận của cây khác có chứa chất ma túy do Chính phủ quy định có khối lượng từ 10 kilôgam đến dưới 25 kilôgam;
- k) Quả thuốc phiện khô có khối lượng từ 50 kilôgam đến dưới 200 kilôgam;
- l) Quả thuốc phiện tươi có khối lượng từ 10 kilôgam đến dưới 50 kilôgam;
- m) Các chất ma túy khác ở thể rắn có khối lượng từ 20 gam đến dưới 100 gam;
- n) Các chất ma túy khác ở thể lỏng có thể tích từ 100 mililít đến dưới 250 mililít;
- o) Có 02 chất ma túy trở lên mà tổng khối lượng hoặc thể tích của các chất đó tương đương với khối lượng hoặc thể tích chất ma túy quy định tại một trong các điểm từ điểm g đến điểm n khoản này;
- p) Tái phạm nguy hiểm.
- Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 15 năm đến 20 năm:
- a) Nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa hoặc cao côca có khối lượng từ 01 kilôgam đến dưới 05 kilôgam;
- b) Heroine, Cocaine, Methamphetamine, Amphetamine, MDMA hoặc XLR-11 có khối lượng từ 30 gam đến dưới 100 gam;
- c) Lá cây côca; lá khát (lá cây Catha edulis); lá, rễ, thân, cành, hoa, quả của cây cần sa hoặc bộ phận của cây khác có chứa chất ma túy do Chính phủ quy định có khối lượng từ 25 kilôgam đến dưới 75 kilôgam;
- d) Quả thuốc phiện khô có khối lượng từ 200 kilôgam đến dưới 600 kilôgam;
đ) Quả thuốc phiện tươi có khối lượng từ 50 kilôgam đến dưới 150 kilôgam;
- e) Các chất ma túy khác ở thể rắn có khối lượng từ 100 gam đến dưới 300 gam;
- g) Các chất ma túy khác ở thể lỏng có thể tích từ 250 mililít đến dưới 750 mililít;
- h) Có 02 chất ma túy trở lên mà tổng khối lượng hoặc thể tích của các chất đó tương đương với khối lượng hoặc thể tích chất ma túy quy định tại một trong các điểm từ điểm a đến điểm g khoản này.
- Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình:
- a) Nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa hoặc cao côca có khối lượng 05 kilôgam trở lên;
- b) Heroine, Cocaine, Methamphetamine, Amphetamine, MDMA hoặc XLR-11 có khối lượng 100 gam trở lên;
- c) Lá cây côca; lá khát (lá cây Catha edulis); lá, rễ, thân, cành, hoa, quả của cây cần sa hoặc bộ phận của cây khác có chứa chất ma túy do Chính phủ quy định có khối lượng 75 kilôgam trở lên;
- d) Quả thuốc phiện khô có khối lượng 600 kilôgam trở lên;
đ) Quả thuốc phiện tươi có khối lượng 150 kilôgam trở lên;
- e) Các chất ma túy khác ở thể rắn có khối lượng 300 gam trở lên;
- g) Các chất ma túy khác ở thể lỏng có thể tích 750 mililít trở lên;
- h) Có 02 chất ma túy trở lên mà tổng khối lượng hoặc thể tích của các chất đó tương đương với khối lượng hoặc thể tích chất ma túy quy định tại một trong các điểm từ điểm a đến điểm g khoản này.
Như vậy, tội vận chuyển trái phép chất ma túy có thể bị xử phạt rất nặng, tùy theo số lượng ma túy.
- Phạt tù từ 2 đến 7 năm nếu số lượng ma túy nhỏ.
- Phạt tù từ 7 đến 20 năm hoặc tù chung thân nếu số lượng lớn.
- Tử hình nếu số lượng đặc biệt lớn theo quy định pháp luật.
3. Vận chuyển ma tuý mà không biết có phạm tội không?
Để xác định một người có bị kết tội hay không, cần xem xét 4 yếu tố cấu thành tội phạm:
Khách thể:
Bản chất xâm hại: Tội này trực tiếp xâm phạm chế độ quản lý độc quyền của Nhà nước về các chất ma túy và an toàn sức khỏe cộng đồng.
Hậu quả tiềm tàng: Việc vận chuyển ma túy (dù không tiêu thụ) vẫn là mắt xích quan trọng trong quá trình tàng trữ, mua bán, tiêu thụ. Hậu quả không chỉ ở việc ma túy đến tay người sử dụng, mà còn gây bất ổn xã hội, phát sinh tội phạm khác (trộm cắp, bạo lực, giết người do ngáo đá…).
Lưu ý pháp lý: Chỉ cần hành vi vận chuyển trái phép (không cần gây ra thiệt hại thực tế) là đã xâm phạm khách thể và cấu thành tội, vì đây là tội nguy hiểm cho xã hội ở mức độ cao, thuộc nhóm tội phạm hình thức.
Chủ thể:
- Điều kiện chung:
- Tuổi: Từ đủ 16 tuổi trở lên (Điều 12 BLHS 2015).
- Năng lực TNHS: Có đầy đủ năng lực nhận thức và điều khiển hành vi (không mắc bệnh tâm thần làm mất khả năng nhận thức).
- Trường hợp đặc biệt:
- Người từ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi không bị xử lý hình sự về tội này, vì Điều 12 BLHS không liệt kê tội vận chuyển ma túy là tội đặc biệt nghiêm trọng mà người 14-16 tuổi phải chịu trách nhiệm.
- Đồng phạm: Có thể có nhiều người cùng tham gia vận chuyển (người lái xe, người đi áp tải, người chuẩn bị giấy tờ giả…). Tất cả nếu đủ điều kiện chủ thể đều phải chịu trách nhiệm hình sự.
Mặt khách quan:
- Hành vi vận chuyển: Là việc di chuyển ma túy từ nơi này đến nơi khác bằng bất kỳ phương tiện, hình thức nào (thủ công, dùng xe máy, ô tô, tàu, máy bay, thậm chí vận chuyển qua đường bưu điện).
- Dấu hiệu bắt buộc:
- Không nhằm mục đích sản xuất, mua bán, tàng trữ (nếu có mục đích này thì sẽ chuyển sang tội danh tương ứng như mua bán trái phép chất ma túy).
- Phải là “trái phép” — tức không được cơ quan có thẩm quyền cho phép.
- Vấn đề “biết” hay “không biết”:
- Nếu biết rõ và vẫn thực hiện → lỗi cố ý trực tiếp.
- Nếu không biết nhưng có thể biết và phải biết (như nhận hàng từ người lạ, tiền công cao bất thường, hàng không rõ nguồn gốc) → có thể bị xem là lỗi vô ý do cẩu thả.
- Nếu hoàn toàn không biết và không có nghĩa vụ phải biết → không cấu thành tội (thiếu yếu tố lỗi).
- Hậu quả:
- Không phải dấu hiệu bắt buộc để cấu thành tội (tội phạm hình thức).
- Tuy nhiên, số lượng ma túy vận chuyển quyết định khung hình phạt.
Mặt chủ quan:
Lỗi: Có thể là lỗi cố ý hoặc lỗi vô ý.
- Cố ý trực tiếp: Biết rõ là ma túy và mong muốn vận chuyển (thường gặp ở các đường dây buôn bán).
- Cố ý gián tiếp: Biết là ma túy nhưng cho rằng sẽ không bị bắt hoặc không gây hậu quả nghiêm trọng.
- Vô ý do cẩu thả: Không biết nhưng đáng ra phải biết (nhận hàng từ nguồn đáng ngờ).
Mục đích, động cơ:
- Không bắt buộc phải chứng minh, nhưng thường là vì lợi ích vật chất.
- Mục đích không ảnh hưởng đến việc định tội, nhưng có thể là tình tiết tăng nặng nếu có yếu tố vụ lợi.
4. Dịch vụ Luật sư hình sự – Mys Law
Khung hình phạt cao nhất đối với tội vận chuyển trái phép chất ma túy là tử hình.
Tuy vận chuyển ma túy có khung hình phạt cao, người phạm tội vẫn có thể được án treo. Điều này xảy ra nếu số lượng nhỏ và có tình tiết giảm nhẹ được áp dụng đúng pháp luật. Vì vậy, hiểu luật và có luật sư hỗ trợ kịp thời là yếu tố sống còn trong vụ án.
Luật sư Hình sự – Mys Law cung cấp dịch vụ pháp lý chuyên nghiệp, đáng tin cậy. Đội ngũ luật sư có chuyên môn cao, nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực hình sự. Chúng tôi hỗ trợ hiệu quả cho khách hàng trong các vụ án hình sự, nhất là án ma túy.
Trong phạm vi bào chữa tội vận chuyển trái phép chất ma túy, chúng tôi cung cấp các dịch vụ sau:
- Tiếp nhận và nghiên cứu nội dung vụ án;
- Giải thích rõ quy trình tố tụng cho khách hàng;
- Hỗ trợ xác định tính chất, mức độ hành vi phạm tội;
- Thu thập và phân tích tài liệu, chứng cứ liên quan;
- Soạn thảo văn bản trong suốt quá trình tố tụng;
- Tham gia bào chữa, sao chụp và nghiên cứu hồ sơ vụ án;
- Đưa ra phương án bào chữa phù hợp;
- Hướng dẫn thu thập chứng cứ về tình tiết giảm nhẹ;
- Tư vấn và hỗ trợ toàn diện trong quá trình tố tụng.
Trên đây là thông tin mà Mys Law cung cấp. Mọi thắc mắc liên quan đến nội dung bài viết xin vui lòng liên hệ 0969.361.319 hoặc email: [email protected] để được giải đáp.
Trân trọng!
Người biên tập: Lê Trần Phước Ngọc.